Wat is een obligatie ?

Een obligatie is een schuldbrief die wordt uitgegeven door de overheid of door een particuliere onderneming welke meestal voor een langer termijn is.
Met een obligatie geef je ook geld aan een bedrijf, maar zonder mede-eigenaar te worden. Hier gaat het dus om een lening. De beleggers die geld uitlenen krijgen als beloning een rente. Het risico dat een obligatiehouder loopt is dat het bedrijf in financiële moeilijkheden komt waardoor deze niet meer in staat is om zijn verplichtingen na te komen. Je weet van tevoren hoe lang de lening loopt en hoeveel rente je krijgt. Hierdoor ben je minder afhankelijk van het reilen en zeilen van een bedrijf dan een aandeelhouder.
Niet alleen bedrijven maar ook (overheid)instellingen kunnen obligaties uitgeven. Een bekend voorbeeld daarvan zijn de staatsleningen.
Het lijkt misschien een beetje alsof het hetzelfde is als sparen. De obligatiehouder krijgt tenslotte een vaste rente vergoeding. Het enige verschil is dat obligaties, net als aandelen, worden verhandeld op de beurs. En dat betekent dat je koerswinst kunt maken.

Welke soorten obligaties zijn er ?
-Staatsleningen: staatsleningen worden uitgegeven door nationale overheden, zoals de Staat der Nederlanden.
-Strips: een obligatie bestaat uit twee delen: de mantel (hoofdsomdeel) en de coupon (rentedeel). Bij splitsing ontstaan de zogeheten ‘strips’. Vooral de coupon is interessant omdat deze de belegger recht geeft op de coupon­rente zonder te hoeven investeren in de gehele obligatie.
-Bedrijfsobligaties: in toenemende mate maken ondernemingen gebruik van obligaties om hun financieringsbehoefte te dekken. Niet alleen de couponrente, ook het kredietrisico van een bedrijfsobligatie is doorgaans hoger dan bij een staatslening. Beleggers interesseren zich in toenemende mate voor bedrijfsobligaties en het aantal uitgiftes stijgt dan ook sterk. Steeds meer beleggers ontdekken de mogelijkheden die bedrijfsobligaties bieden. Bij bedrijfsobligaties onderscheiden we naast de ‘gewone’ obligaties ook de volgende bijzondere soorten:
-Converteerbare obligaties: converteerbare obligaties kunnen op een bepaald moment worden omgewisseld in aandelen, doorgaans van de uitgevende instelling. De belegger ontvangt couponrente maar kan mogelijk ook profiteren van koerswinst op de aandelen. De belegger heeft het recht, niet de verplichting om de obligatie te converteren in aandelen.
-Omgekeerd converteerbare obligaties: met een omgekeerd converteerbare obligatie, bepaalt de uitgevende instelling of en wanneer conversie in aandelen plaatsvindt. Voor de belegger kan dit een risico betekenen.
-Eeuwigdurende leningen: eeuwigdurende leningen (ook wel bekend als perpetuals) hebben een onbeperkte looptijd en keren alleen couponrente uit. Eeuwigdurende leningen worden nooit afgelost. Dergelijke leningen zijn tegenwoordig tamelijk zeldzaam.
-High-yieldobligaties: High-yieldobligaties combineren een hoger dan gemiddelde couponrente met een vergelijkenderwijs hoger risico. Indien u interesse heeft om in high-yieldobligaties te gaan beleggen, dan is het aan te raden om bij uw bank of commissionair eerst informatie op te vragen over de rating.

Wat zijn de risico's bij een obligatie ?
De risico´s bij obligaties zijn beperkt. Alleen wanneer een bedrijf failliet gaat, kun je je geld niet terugkrijgen. Bij een faillisement worden overigens eerst de obligatiehouders betaald, niet de aandeelhouders. De kans dat de grootste aanbieder van obligaties, de Nederlandse Staat, failliet gaat, is erg klein.

Obligaties worden ook verhandeld. Stel dat je een obligatie afsluit als de rente op 5% staat, en de rente daalt heel sterk, dan kan je obligatie meer waard worden. Je zou in dat geval kunnen overwegen om je obligatie te verkopen. Een koper betaalt meer voor de obligatie dan jij hebt uitgeleend, omdat hij nog een paar jaar kan profiteren van de gunstige rente. Jij hebt bovendien direct weer geld in handen.

Stijgt de rente echter boven de rente van je obligatie uit, dan zal er niemand zijn die meer wil betalen voor de lening dan jij hebt betaald. Op een spaarrekening krijg je dan namelijk een hoger rendement. Je zult dan bij verkoop genoegen moeten nemen met een bedrag dat lager ligt dan wat je hebt uitgeleend. Wacht je echter tot het eind van de looptijd, dan krijg je al je geld weer terug. Obligaties verkopen is dus alleen aantrekkelijk als de rentevergoeding die je krijgt hoger is dan de dan geldende marktrente, of als je een rentestijging verwacht en daarop anticipeert.