Wat zijn liquiditeiten ?

Liquiditeiten zijn geldmiddelen met een zeer korte looptijd, waarop je een rentevergoeding ontvangt. Deposito`s en spaarrekeningen zijn bekende vormen van liquiditeiten. Ook obligatieleningen met een looptijd van maximaal een jaar worden beschouwd als liquiditeiten.

Welke soorten liquiditeiten bestaan er ?
Chartaal geld:
-Bankbiljetten: Tot 2002 had De Nederlandse Bank NV het monopolie om Nederlandse bankbiljetten te maken. Nu ligt dat alleenrecht bij de Europese Centrale Bank (er is een Europees betaalmiddel).
-Munten: Mogen alleen door de rijksoverheid worden geslagen.
-Chipkaart: Ingevoerd in 1996, hierdoor is de rol van de munten in het betalingsverkeer flink verminderd.

Giraal geld:
-D.m.v. een betaalpasje met een PIN-code (PIN staat voor persoonlijk indentificatie nummer).
Met behulp van een betaalpasje met PIN-code kun ook geld op nemen bij geldautomaten.
-D.m.v. een creditcard. Verschillende organisaties verstrekken zo’n kaart waarmee je kunt betalen bij bedrijven die aangesloten zijn bij zo’n organisatie. Het bedrag wordt pas na een maand van de bank- of girorekening van de gebruiker van de pas afgeschreven.
-D.m.v. een betaalcheque. Betaalcheques worden steeds minder gebruikt.
-D.m.v. een overschrijven. Je stuurt dan een overschrijvingsformulier naar de bank. Bij veel rekeningen zit een acceptgiroformulier (een overschrijvingsformulier waarop alle gegevens behalve de handtekening al zijn ingevuld). Bij een automatische incasso geeft de klant de leverancier de toestemming om steeds het verschuldigde bedrag van zijn rekening te laten afboeken.

Bij elke vorm van giraal betalen schrijft de bank het betaalde bedrag bij op de rekening van de begunstigde en schrijft de bank dit bedrag af van het tegoed van de betaler. De tegoeden bij de bank vormen het giraal geld.


Zonder een arbeidsverdeling zou een economie niet kunnen functioneren, iedereen zou dan zelf alles moeten maken wat hij zou willen hebben. Het gaat veel efficiënter als iedereen iets anders maakt. Er ontstaat dan arbeidsverdeling en ruil. En daarmee ook behoefte aan een ruilmiddel: geld.
We zouden ook kunnen ruilen in natura maar dat levert een aantal problemen op. Je zult het dan telkens eens moeten worden over de ruilverhouding.

Liquiditeiten heeft verschillende functies:

-Ruilmiddelfunctie: Onder geld verstaan we ieder ruilmiddel dat in ruime kring wordt geaccepteerd. Geld heeft niet altijd bestaan in de vorm zoals wij het kennen. Gemeenschappelijke eigenschappen van ruilmiddelen waren altijd: ze werden algemeen aanvaard, ze hadden een tamelijk hoge en vrije vaste waarde, ze konden niet bederven.
-Rekenmiddelfunctie: Hiermee kun je bijvoorbeeld de waarde van verschillende producten vergelijken of een begroting maken.
-Oppotmiddelfunctie: Door middel van geld kun je je vermogen bewaren in contanten.

Onder geldhoeveelheid verstaat de Nederlandse Bank al het chartale en girale geld dat in handen is van Nederlandse ingezetenen, verminderd met het geld dat zich bevindt in de kassen van de geldscheppende banken en de rijksoverheid = primaire liquiditeiten.

Er zijn ook secundaire liquiditeiten (bijna-geld). Je kunt hiermee niet betalen maar je kunt ze wel snel en zonder veel kosten omzetten in giraal of chartaal geld. Het gaat om: Vorderingen op de geldscheppende instellingen (banken) met een looptijd korter dan twee jaar die in handen zijn van het publiek.

Deze verdelen we in drie soorten:

-Termijndeposito’s: Gelden die voor een bepaalde korte periode bij de bank zijn vastgezet.
-Kortlopende valutategoeden (bijvoorbeeld een dollarrekening bij een bank).
-Spaartegoeden waarvan de looptijd korter is dan twee jaar.